مدل های مختلف تیپ شناسی شخصیتی

امروزه بسیاری از مردم مخصوصا جوانان به دنبال شناخت تیپ شخصیتی خود هستند و با زدن تست های مختلف ، تیپ شخصیتی خود را میشناسند .

در این مقاله در مورد مدل های مختلف  تیپ شناسی شخصیتی که مورد استفاده قرار میگیرد نکاتی را ارائه خواهم داد .

تا پایان این مقاله به این سوالات پاسخ داده خواهد شد .

آیا تست های تیپ شناسی صحیح هستند؟

برای شناخت تیپ شخصیتی چه راهکارهائی داریم؟

چند مدل و روش برای شناخت تیپ های شخصیتی در جهان وجود دارد؟

در صورتیکه میخواهید با انواع و مدل های مختلف شناخت تیپ شخصیتی در جهان ، آشنا شوید ؛ این مقاله را مطالعه کنید .

توضیحاتی در مورد تیپ های شخصیتی و تفاوت های روشهای شناخت تیپ شخصیتی دیسک و  نئوو کتل  و اینیاگرام  و MBTI ام بی تی آی

مدل شخصیتی دیسک

تصویر روش دیسک

 دیسک ؛ یک روش حرفه ای است که ویلیام مولتون مارستون (روانشناس) آن را شناسائی کرد و در سازمان ها و شرکتهای سراسر جهان استفاده میشود .
بر اساس فرضیه  دیسک، موقعیت‌ها و محیط‌های مختلف می‌توانند منجر به ویژگی‌های رفتاری متفاوتی در یک فرد شود.

در دیسک DISC چهار نوع رفتار غالب وجود دارد. یعنی بر اساس تئوری DISC، شخصیت هر فرد درمدل DISC 4 الگوی رفتاری است:

D – سلطه‌گر

I – متقاعدکننده

S – باثبات

C – وظیفه‌شناس

مدل تیپ شناسی مدل نئو یا مدل بیگ فایو

تیپ شناسی مدل نئو

در مدل شخصیت شناسی نئو یا بیگ فایو (big 5) که با نام مدل 5 عاملی (Five Factor Model-FFM) و یا مدل اقیانوس (OCEAN) نیز شناخته می‌شود، بر اساس 5 جنبه اساسی شخصیت انسان است.

پذیرش تجربیات جدید (O)

وظیفه شناسی (C)

برونگرایی (E)

توافق جویی (A)

روان رنجوری (N)

مدل شخصیت شناسی مدل  نئو بر اساس رویکرد صفات است و تنوع زیادی از افراد با ویژگی های شخصیتی مختلف را پوشش می دهد.
چیزهایی که باید اندازه گیری شوند 5 صفت خاص هستند که در زندگی روزمره کاملا قابل مشاهده است.
تفاوت بین Big Five و MBTI در این است که Big Five تیپ شخصیتی افراد را در گروه خاصی دسته بندی نمی کند، بلکه بررسی می کند که فرد چند درصد  در هر یک از پنج جنبه ذکر شده بدست می‌آورد.

مدل تیپ شناسی مدل اینیاگرام

مدل اینیاگرام

اینیاگرام بر اساس ترکیبی از «ویژگی های شخصیتی طبیعی» و تاثیر محیط اطراف بر فرد است. بر اساس این آزمون، شخصیت هرفرد ثابت نیست، بلکه همیشه بسته به محیط و تاثیرات بیرونی تغییر می کند.

تیپ شناسی مدل اینیاگرام  ۹ نوع شخصیت مختلف را مشخص و نقش های هر یک از این تیپ‌ها را در یک نمودار 9 گوشه ای توصیف می‌کند.

این نمودار به ما چگونگی ارتباط تیپ های مختلف با هم را نشان می دهد.

9 شاخص در مدل انیاگرام عبارتند از:

1. آرمان گرا
2. وفادار
3. یاور
4. مراقبتی
5. فرد گرا
6. وفادار
7. صلح جو
8. مشتاق
9. چالش گر

  مدل اینیاگرام بر اساس ترکیبی از ویژگی های شخصیتی فردی انسان و تاثیر محیط اطراف فرد است. بر اساس این آزمون، شخصیت فرد ثابت نیست، بلکه همیشه بسته به محیط و تاثیرات بیرونی تغییر می کند.

مدل تیپ شناسی مدل کتل

شخصیت شناسی کتل یک آزمون شخصیت شناسی معتبر است که 16 عامل شخصیت را ارزیابی می کند.

این 16 عامل مستقل در تیپ شناسی مدل کتل عبارتند از:

1. گرما
2. انتزاعی بودن
3. تسلط
4. حریم خصوصی
5. سرزندگی
6. هوشیاری
7. استدلال
8. هراس
9. قانون آگاهی
10. گشودگی به تغییر جسارت
11. زندگی
12. اتکا به خود
13. حساسیت
14. کمال گرایی
15. ثبات عاطفی
16. تنش

این عوامل بر اساس رویکرد صفات و با روش تحلیل عاملی تدوین شده اند.

شخصیت شناسی مدل  MBTI

تیپ شناسی شخصیتی با مدل ام بی تی آی یکی از مدل های جدید در جهان میباشد که روی 16 مدل تیپ شخصیتی کار میکند . با توجه به اهمیت بسیار زیاد ارتباطات و نیز توانایی برقراری ارتباط میان والدین و فرزندان، اعضای خانواده، زن و شوهر، جمع دوستان، مدیر و کارمند و…، شناخت تیپ شخصیتی خود و همچنین دیگران می‌تواند سهم بسیار بزرگی در موفقیت شما به همراه داشته باشد که با شناخت هر چه بهتر آن می‌توانید دایره ارتباطی خود را گسترش دهید. MBTI روی 4 بخش مغز کار میکند . MBTI یک مدل تیپ شناسی است  که از ترکیب ویژگی ها، به 16 تیپ رسیده است.

درون گرا                <——–>               برونگرا

جزئی نگر                <——>              کلی نگر

فکری                      <——>             احساسی

ساختارگرا                <—–>            منعطف

تمامی انسانها به عنوان مثال هم درون گرائی دارند و هم برون گرائی . فقط یکی از آنها غالب است . این مثال در موارد دیگر هم صادق میباشد . مدیران در تمامی دنیا ، برای این که بتوانند افراد مناسب را در جای مناسب قرار دهند نیازمند یادگیری و استفاده از تیپ‌های شخصیتی هستند.
شما با یادگیری شخصیت‌شناسی می‌توانید در ابتدا به خودشناسی برسید، نقاط قوت و نقاط قابل بهبود خود را شناسایی کنید و در جهت رشد بیشتر خود برنامه‌ریزی و اقدام کنید، همچنین می‌توانید نسبت به دیگران شناخت بیشتری پیدا کنید و ارتباط بسیار بهتری با آن‌ها داشته باشید.

16 مدل تیپ شخصیتی به روش  ام بی تی آی

تفاوت های مدل های شناخت تیپ شخصیتی

بزرگترین تفاوت بین MBTI و اینیاگرام این است که؛ MBTI بر طبیعت وجودی و سرشتی افراد تمرکز دارد، در حالی که اینیاگرام  بر محیط موثر افراد تمرکز می کند. تفاوت دیگر MBTI با دیسک این است که ام بی تی آی تا حد زیادی نشان‌دهنده نحوه تفکر درونی افراد است، در حالی که دیسک شخصیت درونی شبیه‌سازی شده را با رفتار بیرونی مقایسه می‌کند. از نظر مقبولیت می توان گفت تست MBTI در درجه اول قرار دارد و بعد از آن تست نئو است. همچنین تست دیسک، تست اینیاگرام و کتل در درجه بعدی قرار می گیرند. با اینکه تست شخصیت شناسی کتل 16 عامل دارد اما این موارد با تست MBTI متفاوتند.
اولا محتوا و ویژگی های شخصیتی در کتل با MBTI فرق دارد. از نظر علمی این 5 تست با هم تفاوت هایی دارند. برخی از تست های شخصیت پشتوانه علمی و پژوهشی بیشتری نسبت به دیگر تست ها دارند.

آیا تست های شناخت تیپ شخصیتی درست است ؟

MBTI یکی از پرکاربردترین مدل های  شخصیت شناسی است که سالانه میلیون ها نفر از آن برای خودشناسی استفاده می کنند. تست شناخت تیپ های شخصیتی تا 70% نادرست است . این مسئله برای تمامی مدل های  MBTI   دیسک ، اینیاگرام ، نئو ، کتل میباشد .

علت آن این است که در تمامی مدل های تیپ شناسی باید وزن را در نظر گرفت نه تعداد ؟ چرا که این تست ها با برنامه نویسی توسط کامپیوتر انجام میشود . با مثال این مسئله را بیشتر توضیح خواهم داد

اگر فرض کنیم برای تشخیص برون گرائی یا درون گرائی 20 سوال وجود داشته باشد و فردی به تعداد سوالات درون گرائی 14 سوال را تیک بزند  و برای برون گرائی 8 سوال را تیک بزند ؛ پاسخ  کامپیوتر به فرد این است که شما درون گرا هستید در صورتیکه وزن 8 پاسخی که فرد به برون گرا داده و مثبت بوده بیشتر است . این فرد برون گرا است نه درون گرا .
تنها راه تشخیص صحیح برای شناخت تیپ شخصیتی فقط و فقط آموزش آن است . هر شخص در آموزش توانائی شناخت و راه کارها را میتواند ، یاد میگیرد و به طور صحیح تمامی تیپ شخصیتی خود را متوجه شود .

چرا آموزش MBTI مهم است؟    

هر گاه بدانید تمام انسان ها متفاوت آفریده شده اند، در حقیقت گام بزرگی در خودشناسی خودتان برداشته اید. با آموزش میتوانید این هنر را  یاد بگیرید .

اگر فردی درونگرا باشید ویژگی های شخصیتی شما، زمینه ساز ورودتان به برخی مسیرهای رشد و حرفه مورد علاقه تان خواهد شد در صورتی که افراد برون گرا با ویژگی های متفاوتی که دارند در برخی کسب و کارها و رشته های تحصیلی دیگر موفق خواهند شد. با آموزش  وانجام تمرین ها ، فقط میتوانید این تعادل را در خود بوجود بیاورید .

چه افرادی در دوره MBTI شرکت نکنند:

• مدیرانی که به دنبال تحقق بهروری در شرکت و سازمان خود نیستند .
• شرکتهائی که نمیخواهند انتصاب کارکنان را در مشاغل مربوطه به صورت اثر بخش را داشته باشند
• افرادی که فقط دنبال جایگاه شغلی هستند و برایشان متناسب بودن این جایگاه با تیپ شخصیتی خود برایشان مهم نیست .
• افرادی که به دنبال کسب موفقیت چشمگیر در زندگی خود نیستند .
• دانشجویانی که علاقه مند به یادگیری عمیق مباحث مدیریتی نیستند.
• افرادی که علاقه مند به فعالیت به عنوان یک مشاور حرفه ای نیستند .
• اگر از ثروت خوشتان نمی آید.
• اگر فکر می کنید موفق شدن یا ثروتمند شدن شانسی است.
• اگر فکر می کنید نمی توان بدون سرمایه و نفوذ یک شرکت بزرگ، به وجود آورد.
• اگر روحیه رهبری ندارید و نمی خواهید به دست آورید و می خواهید همیشه پیرو باشید.
• اگر باروحیه ای متواضع حاضر به تلاش برای رسیدن به اهداف متعالی نیستید بهتر است در رشته دیگری ادامه تحصیل دهید.

این افراد نباید در این دوره شرکت کنند ؛ چراکه زمان با ارزش خود را از دست میدهند .

انتخاب باشماست .

دکترای DBA مدیریت استراتژیک کسب و کار